De overheid is verantwoordelijk voor de openbare veiligheid. Ten aanzien van de brandveiligheid zijn daarom wetten opgesteld en zijn vergunningen noodzakelijk voor het bouwen of verbouwen en voor het brandveilig gebruiken van een gebouw. Zo is een omgevingsvergunning vereist voor de bouw en het gebruik of een melding voor het brandveilig gebruik.
Er zijn vier wetten van grote invloed op de brandveiligheid:
- Wet veiligheidsregio’s
- Woningwet
- Wet milieubeheer
- Arbeidsomstandighedenwet
Vanuit de Wet veiligheidsregio’s, de Woningwet en de Wet milieubeheer zijn burgemeester en wethouders aangewezen als de verantwoordelijken voor de handhaving van de brandveiligheid op een redelijk niveau. De gemeente heeft daarmee formeel ‘de zorg voor de brandveiligheid’. Zij dient haar burgers te beschermen tegen de gevaren die hen in de dagelijkse woon- en werkomgevingbedreigen. Hoe ver deze zorgtaak moet reiken en wat onder een redelijk niveau van brandveiligheid wordt verstaan, is moeilijk te bepalen. Het is onmogelijk om iedere brand te voorkomen, maar een eenmaal ontstane brand mag niet onbeheersbaar en oncontroleerbaar worden.