De UV-melder reageert op het ultraviolet spectrum van licht, dat bij een brand met vlamverschijnselen optreedt. Het werkingsprincipe van de melder berust op het ioniseren van een gas in een gasbuis (Geiger-Müller-principe). Indien er in de buis een elektrisch veld wordt aangebracht, zal onder invloed van ultraviolette straling het gas ioniseren. Hierdoor wordt het gas elektrisch geleidend, waardoor er een elektrische stroom zal lopen. Hiervan maakt men gebruik om een alarm te signaleren.
De melder reageert op branden waar ultraviolet straling bij vrijkomt zoals bij waterstof-, magnesium-, zwavel- en ammoniakbranden. UV-vlammenmelders zijn gevoelig voor laswerkzaamheden.